Month: December 2018

Սուրբ Սոֆիայի տաճարը կամ Այա Սոֆիան  բյուզանդական ճարտարապետության կոթողային հուշարձան է, Բյուզանդիայի «ոսկեդարի» խորհրդանիշը: Սուրբ Սոֆիան ժամանակին եղել է Բյուզանդական կայսրության գլխավոր քրիստոնեական տաճարը, ինչպես նաև՝ Կոստանդնուպոլսի պատրիարքի նստավայրը:  1453 թ.-ին Կոստանդնուպոլիսը գրաված օսմանյան սուլթան Մեհմեդ 2-րդի հրամանով Սուրբ Սոֆիան վերածվում է մահմեդական մզկիթի, իսկ մզկիթում առաջին աղոթքը հնչեցնում է հենց Մեհմեդ 2-րդը: Տաճարին կցել…

Բյուզանդիայի պատմության սկիզբ ընդունված է համարել 395 թ., երբ Հռոմեական կայսրությունը վերջնականապես բաժանվել է Թեոդոսիոս Մեծ կայսեր երկու որդիների միջև: Արևելյան մասը (Բալկանյան թերակղզին, Փոքր Ասիան, Ասորիքը, Պաղեստինը, Եգիպտոսը, Հայաստանի և Ղրիմի թերակղզու մի մասը) բաժին է ընկել Արկադիոսին, իսկ արևմտյանը՝ Հոնորիոսին: Բյուզանդիան պաշտոնապես կոչվել է Արևելյան Հռոմեական կայսրություն: XVIII դարում պատմաբանները Բոսֆորի նեղուցի եվրոպական…

Դրությունն առանձնապես ծանրացավ, երբ Բյուզանդիայում գահ բարձրացավ Հուստինիանոս Ա կայսրը (527-565թթ.): Նա նպատակ ուներ վերականգնելու Հռոմեական կայսրության երբեմնի տարածքը և հզորությունը: Հուստինիանոսի մղած պատերազմներին հարկադրաբար մասնակցում էին նաև հազարավոր հայեր: Պատերազմների հետևանքով Արևմտյան Հայաստանը զրկվում էր իր զինուժից և հետզհետե թուլանում: Հուստինիանոսի կառավարման շրջանում Բյուզանդիան վճռական փորձ կատարեց վերացնելու հայկական երկրամասերի տեղական ազգային առանձնահատկությունները: Այդ…